اخلاق حرفه اي

پيش نيازهاي طب باليني در پزشکي نياکان

در منابع پزشکي نياکان، کتاب يا مقاله مستقلي تحت عنوان اخلاق پزشکي، اخلاق زيستي و امثال اينها وجود ندارد. ولي دروس مرتبط با اخلاق به طور مفصل در برنامه هاي علم پايه پزشکي آن زمان ها وجود داشته است. همانگونه که امروزه دانشجويان پزشکي، قبل از راه يافتن به دوره هاي باليني، موظف به گذراندن دروسي در دوره علوم پايه مي باشند در پزشکي نياکان نيز درس هايي از قبيل علوم ديني ، اخلاق، منطق، حکمت و امثال اينها بشرح ذيل در برنامه آموزشي آنان وجود داشته است:

1. علم فقه و حديث و ساير علوم ديني( تا اساس و بنياد دين خود را بدان استوار دارند و از شاهراه استقامت نلغزند)

2. علم اخلاق ( تا در آن ورزيده گردند و صاحب خلق نيکو و رفتاري پسنديده باشند)

3. علم حکمت( براي تاييد و تحقيق معاني و نکات و لطايف کلام و حسن بيانات صاحب شريعت، تا راست گفتار و درست کردار باشند نه تابع هوي و هوس)

4. علم منطق ( به منظور کسب دانش و مهارت استدلال در دستيابي به حقايق)

5. علوم طبيعي ( زيرا علم طب شاخه اي از علوم طبيعي است و بايد به طور زير بنايي مورد مطالعه قرار گيرد)

6. علم هندسه ( به منظور کسب معرفت لازم در خصوص ساختمان و شکل اعضاء و فهم و چگونگي انها)

7. علم هيات( براي معرفت فصول و عرصه هاي جغرافيايي و مزاج نقاط مختلف و آب وهواي هر منطقه و ساير مسايل مرتبط)

8. علم نجوم( براي شناخت اوقات فصد و. حجامت)

9. علم حساب ( براي محاسبه ميزان و ترکيب داروها و تجويز مقدار مناسب دارو)

10. علم کهانت و فراست( تا از ديدن بعضي احوالات و علامات هيات مرض، پي به نوع آن برده، عاقبت بيمار را پيش بيني کند.

در سرتاسر اين آثار، ردپاي خداجويي و بينش توحيدي آنان و اينکه عالم را محضر خدا و خود را همواره در پيشگاه الهي مي پنداشته اند، به چشم مي خورد. و به همين دلايل است که پزشکي، شرافت و قداست خاصي را به خود اختصاص داده است و همواره دينداري و خلوص عقيده که به منزله اصول اساسي اخلاق عمومي هستند را به همراه داشته است اعتقاد به خالق قادر و حکيمي که همه ي اموربه اراده ي او انجام مي شود به عنوان يک اصل اجتناب ناپذير، در بين رهروان اين راه مطرح بوده و در سايه اين جهان بيني به مراعات اخلاق پزشکي نيز مي پرداخته اند.

برگرفته شده از مقاله سيري در مباني اخلاق در پژوهش و اخلاق پزشکي در سيره ي نياکان، دکتر حسين حاتمي ، مجله طب و تزکيه،1387

نظرات شما عزیزان: